Na czym polega badanie USG (ultrasonograficzne)
To badanie przy pomocy ultradźwięków - aparat wysyła impuls ultradźwiękowy i wychwytuje odbite echo. Różne narządy w różny sposób odbijają ultradźwięki, dlatego możemy otrzymać przekrój przez fragment ciała widoczny na monitorze– w tym wypadku przez tarczycę i otaczające narządy, wykryć nieprawidłowe zmiany.
Jakie informacje daje badanie USG
- Jakiej wielkości jest tarczyca (norma objętości tarczycy u kobiet 18 ml u mężczyzn 25 ml).
- Jaki jest miąższ tarczycy – czy taki jak powinien (mówimy normoechogeniczny) czy też nieprawidłowy
- Jeżeli mniej lub bardziej odbija ultradźwięki mówimy hypoechogeniczny (hipoechogeniczny) lub hyperechogeniczny (hiperechogeniczny)
- Jeżeli jest nieprawidłowy - czy dotyczy to całej tarczycy czy tylko drobnych fragmentów (mówimy wtedy, że miąższ jest niejednorodny) ·
-
Czy istnieją w tarczycy obszary, zmiany (ogniska) wyraźnie wyróżniające się od otaczającego miąższu tarczycy – jeżeli tak – często są opisywane jako guzki (patrz komentarz niżej).
- Jeżeli fragment tarczycy w ogóle nie odbija ultradźwięków (obszar bezechowy) jest to najczęściej płyn (cysta, torbiel tarczycy)
- jeżeli wybitnie odbija i przesłania resztę narządu – jest to najczęściej zwapnienie
Dlaczego pomiary tarczycy wykonane w różnych pracowniach moga być odmienne - patrz rozdział "Obrazowanie panoramiczne" w witrynie przychodni Diagnostyka i Terapia
Nowoczesne aparaty umożliwiają uzyskanie dodatkowych informacji o przepływie krwi w interesujacym nas fragmencie narządu (patrz badanie metodą Dopplera) jego właściwościach mechanicznych (elastografia) i obecności mikrozwapnień. Znaczenie tych metod przybliżono w rozdziale "podejrzane" guzki oraz w rozdziałach o elastografii i technice Micropure w witrynie przychodni Diagnostyka i Terapia
Problemy związane z opisami guzków w USG
W zasadzie słowa "guzek" powinno się używać tylko dla zmian wyczuwalnych palpacyjnie, opis USG powinien zawierać tylko to, co się widzi - czyli na przykład "strefa hypoechogeniczna" albo "ognisko hyperechogeniczne" albo "fragment niejednorodnego miąższu". Aktualne zalecenia fachowych gremiów opiniotwórczych zupełnie słusznie zalecają rezygnację z guzkowej terminologii w opisach USG. Siła przywiązania pacjentów do pojęcia "guzek" jest jednak tak duża, że funkcjonuje w opisie USG jako wygodny skrót myślowy. Opisy nie zawierające "guzków" są przez niektórych traktowane jako pozbawione wartości, wykonane niedbale i będące stratą pieniędzy i czasu. Wyrugowanie tego dość nieszczęśliwego terminu z opisów USG i odzwyczajenie odeń pacjentów zapewne nieco potrwa.
Więcej informacji ilustrowanych zdjęciami na temat nadużywania pojęcia guzków w badaniach USG - w rozdziale poświęconym guzkom tarczycy.
Inne ważne informacje
Nieprawidłowości w badaniu USG - wole, guzki i inne zmiany, w tym zapalne
Rozbieżności w ocenie USG - guzki czy nie guzki?
Tarczyca zamostkowa w ocenie USG
Galeria zdjęć
Wiele zdjęć tarczycy w badaniu USG zaprezentowano w rozdziałach dotyczących poszczególnych zagadnień, w szczególności guzków tarczycy i badaniu metodą Dopplera.
Poniżej zdjęcie prawego płata tarczycy z drobną zmianą ogniskową wykonane dwoma aparatami bardzo dobrej klasy: Philips CX50 i Toshiba Aplio MX, przy pomocy 256-elementowych głowic, operujących ultradźwiękami o wysokiej częstotliwości.
Na powyższych zdjęciach widzimy odmienne podejście do filozofii pozyskiwania informacji medycznych. Obraz Toshiby w interesującym nas fragmencie (płat tarczycy) został podany intensywnej obróbce cyfrowej. Usunięto "szumy" przez co obraz tkanki tarczycy stał się niemal jednorodny, zwiększono kontrast z ośrodkami o innej echogeniczności, przez co osiągnięto niesamowity efekt - widoczne wyraźnie jest bardzo drobne kręte naczynie wewnątrz tarczycy (zaznaczone strzałką).
Obraz Philipsa jest bardziej "surowy" - zwraca uwagę niejednorodna, "kropkowana" tkanka tarczycy, mniejszy kontrast z naczyniami wewnątrz tarczycy. Z drugiej strony znacznie lepszy jest wgląd w pole badania - struktury otaczające tarczyce są uwidocznione ze znacznie większą rozdzielczością i bez zniekształceń, aparat utrzymuje dobre ogniskowanie w całym badanym polu. Co potrafi aparat Philipsa jeszcze lepiej widać na zdjęciu biopsji tarczycy.
